چهارده روایت بر اهمیت زیارت اربعین



هر کسی پیاده به زیارت‌ قبر حسین(علیه‌السلام) برود، خداوند برای هر قدمی هزار حسنه نوشته و هزار گناه از او پاک می‌کند و رتبه‌اش هزار درجه بالا می‌رود. پس هرگاه به فرات‌ رسیدی، غسل کن و کفش‌هایت را درآور و پابرهنه راه برو؛ به مانند عبد‌ ذلیل راه برو؛ پس وقتی به درب حَرَم رسیدی، چهار بار تکبیر‌ بگو …


چهارده روایت در اهمیت زیارت اربعین حسینی (علیه السلام):



روایت اول

عیاشی از معاویه عجلی نقل می‌کند که می‌گوید: در محضر مبارک باقر العلوم(علیه‌السلام) در مدینه بودم که یک خراسانی (ایرانی) به خدمت امام مشرف شد. پاهای خاک‌آلود و زخمی‌اش را که دیدم، دریافتم رنج فراوانی را در سفر متحمل شده است. او بعد از سلام و احوال‌پرسی به امام عرض کرد: به خدا قسم هیچ چیزی مرا از خانه و شهرم بیرون نیاورده، مگر دوستی و محبت شما اهل‌‌بیت رسول خدا۹٫ امام باقر(علیه‌السلام) در تأیید سخن آن مرد فرمود:


«والله لَوْ أحبّنا حَجَرٌ حَشَرَهُ الله مَعَنا وَهَلِ الدِّینُ اِلّا الحُبُّ، إنَّ الله عزوجل یَقُولُ: (قُلْ اِنْ کنتم تُحبّونَ الله فاتَّبِعونی یُحْبِبْکُمُ الله)۵ و قال: (یُحِبُّونَ مَنْ هاجَرَ اِلَیْهم)۶ وَهَلِ الدینُ اِلّا الحُبُّ؟»؛۷ به خدا قسم اگر سنگی ما را دوست داشته باشد، خداوند آن را با ما محشور می‌گرداند. آیا دیانت چیزی جز محبت است؟! به درستی که خداوند می‌فرماید: (ای پیامبر) بگو: اگر خدا را دوست دارید، پس از من پیروی کنید تا خداوند نیز شما را دوست داشته باشد و خداوند می‌فرماید: (مؤمنین کسانی‌اند که) دوست دارند آن افرادی را که به سوی ایشان هجرت می‌کنند … پس آیا دیانت چیزی غیر از محبت است؟!


روایت دوم

حسین بن اسماعیل صَیْمَری از امام صادق(علیه‌السلام) نقل می‌کند که فرمود:

«مَنْ زار أمیرالمؤمنین(علیه‌السلام) ماشیاً کَتَبَ الله لَهُ بکُلِّ خُطْوَۀٍ حَجَّۀً و عُمْرۀً فَأِنْ رَجَعَ ماشِیاً کَتَبَ الله له بکُلِّ خُطْوَۀٍ حَجَّتَیْنِ و عُمْرِتَیْنِ»؛۸ هر کسی پیاده به زیارت أمیرمؤمنان (علی بن ابی‌طالب)(علیه‌السلام) برود، با هر قدمی، خداوند یک حج و یک عمره می‌نویسد و اگر پیاده بازگردد، خداوند با هر قدمی دو حج و دو عمره برایش نوشته است.


روایت سوم

در محضر مبارک امام صادق(علیه‌السلام) نام أمیرمؤمنان علی بن ابی‌طالب(علیه‌السلام) بُرده شد. شخصی به نام «ابن مارد» از حضرت پرسید: یا أباعبدالله! کسی که جدّتان أمیرمؤمنان(علیه‌السلام) را زیارت کند، چه ثوابی خواهد گرفت؟ امام صادق(علیه‌السلام) فرمود:

«یا ابْنَ مارِدٍ! من زارَ جَدّی عارِفاً بحقّه کتبَ‌ الله لَهُ بکُلِّ خُطْوَۀٍ حَجَّۀً مَقْبُولَۀً و عُمْرَۀ مَقْبُولۀً (مَبْرورَۀً)، والله یا ابْنَ ماردٍ ما یُطْعِمُ الله النّارَ قَدَماً اغبرّت فی زیارهِِ امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) ماشیاً کانَ اوْ راکباً، یا ابْنَ ماردٍ اکْتُبْ هذا الحَدیثَ بِماءِ الذَّهَبِ»؛۹ ای پسر مارد! کسی که جدم را در حالی که حقش را می‌شناسد زیارت کند، خداوند به ازای هر قدمی که برمی‌دارد، یک حج و عمره مقبول برایش می‌نویسد. ای پسر مارد! به خدا سوگند، آتش را خداوند بر قدم‌هایی که در راه زیارت أمیرمؤمنان(علیه‌السلام) غبارآلود شده باشد، مسلط نمی‌گرداند؛ چه پیاده آمده باشد، چه سواره. ای پسر مارد! این حدیث را با آب طلا بنویس.


روایت چهارم

صفوان جمّال می‌گوید: در سفری به همراه امام صادق(علیه‌السلام) وارد کوفه شدیم؛ حضرت فرمود: ای صفوان! بگو کاروان بایستد؛ این‌جا قبر جدم أمیرمؤمنان(علیه‌السلام) است. شتر حضرت را خواباندم؛ ایشان پایین آمده و غُسل کردند و لباس‌های‌شان را عوض کردند؛ پس کفش‌های خود را قبل از حرکت از پای درآوردند و به من فرمودند: هرآنچه را که انجام می‌دهم، تو نیز تکرار کن. پس به طرف تپه‌های سفیدرنگی حرکت کردند و به من فرمودند:


«قَصِّر خُطاک و ألق ذَقْنَک نحو الأرض فأنّه یُکتَب لک بکلّ خُطوۀٍ مأۀُ ألف حَسَنَۀ و یُمحـی عنک مأۀُ ألفِ سیّئۀٍ و تُرفعُ لک مأۀُ ألفِ درجۀٍ و تُقْضی لک مأۀُ ألفِ حاجۀٍ و یُکتبُ لک ثوابُ کُلِّ صدّیقٍ و شهیدٍ ماتَ أو قُتِلَ ثُمّ مَشی و مَشَیْتُ معه و عَلَیْنا السکینۀُ والوَقار…»؛۱۰ قدم‌هایت را کوتاه بردار و سرت را پایین بیانداز، به درستی که با هر قدمی، صدهزار حسنه برایت نوشته می‌شود و صدهزار گناه پاک می‌‌گردد و رتبه‌ات صدهزار درجه بالا می‌رود و ثواب صدیق و شهیدی که کشته شده یا از دنیا رفته، برایت نوشته می‌شود. سپس حضرت پیاده حرکت کردند و من نیز پیاده حرکت کردم و آرامش سنگینی بر ما حاکم بود.


روایت پنجم

قدامه بن مالک از امام صادق(علیه‌السلام) نقل می‌کند که حضرت فرمود:

« مَنْ زَارَ الْحُسَیْنَ مُحْتَسِباً لَا أَشِراً وَ لَا بَطِراً وَ لَا سُمْعَهً مُحِّصَتْ عَنْهُ ذُنُوبُهُ کَمَا یُمضَّضُ(یُمحصُّ) الثَّوْبُ فِی الْمَاءِ فَلَا یَبْقَى عَلَیْهِ دَنَسٌ وَ یُکْتَبُ لَهُ بِکُلِّ خُطْوَهٍ حَجَّهٌ وَ کُلَّمَا رَفَعَ قَدَماً عُمْرَهٌ»؛۱۱ کسی که حسین(علیه‌السلام) را برای رضای خدا زیارت کند، نه برای خوش‌گذرانی و تفریح و نه به جهت کسب شهرت (و فخر فروشی)، گناهانش فرو می‌ریزد، همان‌طور که لباس در آب شسته شده (و پاک می‌شود) و در نتیجه، هیچ آلودگی بر او باقی نمی‌ماند و با هر گامی که بر زمین می‌گذارد، حجّی برایش نوشته می‌شود و با هر قدمی که برمی‌دارد، عمره‌ای برایش ثبت می‌گردد.


روایت ششم

از حسین بن ثُوَیْر نقل شده که امام صادق(علیه‌السلام) فرمود:

«یا حسین! انَّه مَنْ خَرَجَ مِن مَنزِله یرید زیارۀ قبر الحسین(علیه‌السلام) إِنْ کَانَ مَاشِیاً کُتِبَتْ لَهُ بِکُلِّ خُطْوَهٍ حَسَنَهٌ وَ مُحِیَ عَنْهُ سَیِّئَهٌ وَ إِنْ کَانَ رَاکِباً کُتِبَتْ لَهُ بِکُلِّ خُطْوَهٍ حَسَنَهٌ وَ حُطَّ بِهَا عَنْهُ سَیِّئَهٌ حَتَّى إِذَا صَارَ فِی الْحَیْرِ کَتَبَهُ اللهُ مِنَ الْمُفْلِحِینَ الْمُنْجِحِینَ حَتَّى إِذَا قَضَى مَنَاسِکَهُ کَتَبَهُ اللهُ مِنَ الْفَائِزِین…»؛۱۲ ای حسین! به درستی که هر کسی از خانه‌اش به قصد زیارت قبر حسین بن علی(علیه‌السلام) خارج شود، اگر پیاده باشد، با هر قدمی، حسنه‌ای برایش نوشته شده و گناهی از او پاک می‌شود و اگر سواره باشد، با هر قدمی، حسنه‌ای برایش نوشته شده و به واسطه آن گام، گناهی از او زدوده می‌شود تا به حائر حسینی برسد که در این صورت خداوند نام او را از جمله رستگاران و نجات‌یافتگان می‌نویسد و زمانی که آداب زیارت و اعمالش را به پایان برساند، خداوند نام او را در زمره برندگان می‌نویسد… .



روایت هفتم

بشیر دَهّان می‌گوید: در پایان یک گفت‌وگوی طولانی که با امام صادق(علیه‌السلام) داشتم، ایشان به من فرمود:

«وَیْحَکَ یَا بَشِیرُ إِنَّ الْمُؤْمِنَ إِذَا أَتَاهُ عَارِفاً بِحَقِّهِ وَ اغْتَسَلَ فِی الْفُرَاتِ کُتِبَ لَهُ بِکُلِّ خُطْوَهٍ حَجَّهٌ وَ عُمْرَهٌ مَبْرُورَاتٌ‏ مُتَقَبَّلَاتٌ وَ غَزْوَهٌ مَعَ نَبِیٍّ أَوْ إِمَامٍ عَادِلٍ»؛۱۳ ای بشیر! به درستی که مؤمن زمانی که به زیارت حسین بن علی(علیه‌السلام) بیاید، در حالی که حقّش را بشناسد و (پیش از زیارت) در فرات غُسل نماید، به ازای هر قدمی، حج و عمره‌‌ای مقبول و جهاد در رکاب پیامبر۹ یا امام عادل برایش نوشته می‌شود.


روایت هشتم

ابوصامت از امام صادق(علیه‌السلام) نقل می‌کند:

«‏مَنْ أَتَى الْحُسَیْنَ(علیه‌السلام) مَاشِیاً کَتَبَ اللهُ لَهُ بِکُلِّ خُطْوَهٍ أَلْفَ حَسَنَهٍ وَ مَحَا عَنْهُ أَلْفَ سَیِّئَهٍ وَ رَفَعَ‏ لَهُ‏ أَلْفَ‏ دَرَجَهٍ، فَإِذَا أَتَیْتَ الْفُرَاتَ فَاغْتَسِلْ وَ عَلِّقْ نَعْلَیْکَ وَ امْشِ حَافِیاً وَ امْشِ مَشْیَ الْعَبْدِ الذَّلِیلِ فَإِذَا أَتَیْتَ بَابَ الْحَیْرِ فَکَبِّرِ اللهَ أَرْبَعاً»؛۱۴ هر کسی پیاده به زیارت قبر حسین(علیه‌السلام) برود، خداوند برای هر قدمی هزار حسنه نوشته و هزار گناه از او پاک می‌کند و رتبه‌اش هزار درجه بالا می‌رود. پس هرگاه به فرات رسیدی، غسل کن و کفش‌هایت را درآور و پابرهنه راه برو؛ به مانند عبد ذلیل راه برو؛ پس وقتی به درب حَرَم رسیدی، چهار بار تکبیر بگو …


روایت نهم

از حسین بن سعید نقل شده است که از امام صادق(علیه‌السلام) درباره زائر قبر حسین(علیه‌السلام) سؤال شد. حضرت در پاسخ فرمود:

«مَنِ اغْتَسَلَ‏ فِی‏ الْفُرَاتِ‏ ثُمَّ مَشَى إِلَى قَبْرِ الْحُسَیْنِ(علیه‌السلام) کَانَ لَهُ بِکُلِّ قَدَمٍ یَرْفَعُهَا وَ یَضَعُهَا حَجَّهٌ مُتَقَبَّلَهٌ بِمَنَاسِکِهَا»؛۱۵ هر آن‌که در فرات غسل کند و سپس با پای پیاده به سوی مرقد حسین(علیه‌السلام) برود، به ازای هر قدمی که برمی‌دارد و بر زمین می‌گذارد، حجّی مقبول با تمام اعمال و مناسک برای او خواهد بود.


روایت دهم

از رُفاعه بن موسی نقل شده است که امام صادق(علیه‌السلام) فرمود:

«إِنَّ مَنْ خَرَجَ إِلَى قَبْرِ الْحُسَیْنِ(علیه‌السلام) عَارِفاً بِحَقِّهِ وَ اغْتَسَلَ‏ فِی‏ الْفُرَاتِ‏ وَ خَرَجَ مِنَ الْمَاءِ کَانَ کَمِثْلِ الَّذِی خَرَجَ مِنَ الذُّنُوبِ فَإِذَا مَشَى إِلَى الْحَیْرِ لَمْ یَرْفَعْ قَدَماً وَ لَمْ یَضَعْ أُخْرَى إِلَّا کَتَبَ اللهُ لَهُ عَشْرَ حَسَنَاتٍ»؛۱۶ به درستی کسی که (برای زیارت) به سوی مرقد حسین (بن علی)(علیه‌السلام) برود، در حالی که حقّش را می‌شناسد و (پیش از زیارت) در فُرات غسل کند و از آب خارج شود، مثل کسی است که از گناهانش خارج شود. پس هنگامی که به حائر (حرم)(علیه‌السلام) رسید، قدم از قدم برنمی‌دارد، مگر این‌که خداوند برایش ده حسنه می‌نویسد و ده گناهش پاک می‌گردد.


روایت یازدهم

حسین بن ثُویر از امام صادق(علیه‌السلام) نقل می‌کند که حضرت فرمود:

«إِذَا أَتَیْتَ أَبَا عَبْدِ اللهِ(علیه‌السلام) فَاغْتَسِلْ عَلَى شَاطِئِ‏ الْفُرَاتِ‏ ثُمَّ الْبَسْ ثِیَابَکَ الطَّاهِرَهَ ثُمَّ امْشِ حَافِیاً فَإِنَّکَ فِی حَرَمٍ مِنْ حَرَمِ اللهِ وَ رَسُولِهِ بِالتَّکْبِیرِ وَ التَّهْلِیلِ»؛۱۷زمانی که به زیارت ابا عبدالله(علیه‌السلام) رفتی، پس غسل کن در نهر فرات و سپس لباس‌های پاک بپوش؛ آن‌گاه با پای برهنه راه برو؛ پس تو در حرمی از حرم خدا و حرم پیامبرش هستی و بر تو باد به تکبیر و گفتن لا اله الّا الله.


روایت دوازدهم

از علی صائغ نقل شده که امام صادق(علیه‌السلام) فرمود: ای علی! به زیارت حسین(علیه‌السلام) برو و آن را ترک مکن. علی صائغ می‌گوید: عرض کردم: چه ثواب و پاداشی برای زائرش دارد؟ امام فرمود:

«مَنْ أَتَاهُ مَاشِیاً کَتَبَ اللهُ لَهُ بِکُلِّ خُطْوَهٍ حَسَنَهً وَ مَحَا عَنْهُ سَیِّئَهً وَ رَفَعَ لَهُ دَرَجَهً، فَإِذَا أَتَاهُ وَکَّلَ اللهُ بِهِ مَلَکَیْنِ یَکْتُبَانِ مَا خَرَجَ مِنْ فِیهِ مِنْ خَیْرٍ وَ لَا یَکْتُبَانِ مَا یَخْرُجُ مِنْ فِیهِ مِنْ سَیِّئٍ وَ لَا غَیْرِ ذَلِکَ، فَإِذَا انْصَرَفَ وَدَّعُوهُ وَ قَالُوا یَا وَلِیَّ اللهِ مَغْفُورٌ لَکَ أَنْتَ‏ مِنْ‏ حِزْبِ‏ اللهِ‏ وَ حِزْبِ رَسُولِهِ وَ حِزْبِ أَهْلِ بَیْت رَسُولِهِ وَ اللهِ لَا تَرَى النَّارَ بِعَیْنِکَ أَبَداً وَ لَا تَرَاکَ وَ لَا تَطْعَمُکَ أَبَدا»؛۱۸ کسی که به زیارت ایشان برود، خداوند به ازای هر قدمی، حسنه‌ای برایش می‌نویسد و از او گناهی را پاک می‌کند و یک درجه ارتقای رتبه پیدا می‌کند. پس وقتی به مرقد حسین(علیه‌السلام) رسید، خداوند دو فرشته را بر او مأمور می‌کند تا هرچه از خیر و خوبی و صلاح از دهانش خارج می‌شود، برایش بنویسند و اگر چیزی خواست که به صلاحش نبود، برایش ثبت نکنند و هنگامی که از زیارت بازمی‌گردد، با او وداع کرده و می‌گویند: ای دوست خدا! بخشیده شدی؛ تو از حزب خدا و حزب پیامبرش و حزب اهل‌‌بیتش هستی. به خدا سوگند هرگز به چشم خودت آتش را نخواهی دید و آتش نیز تو را نمی‌بیند و نمی‌سوزاند.

در روایت دیگری دارد که امام صادق(علیه‌السلام) می‌فرماید: «إِذَا أَرَادَ الِانْصِرَافَ أَتَاهُ مَلَکٌ فَقَالَ لَهُ إِنَّ رَسُولَ اللهِ یُقْرِئُکَ السَّلَامَ وَ یَقُولُ لَکَ اسْتَأْنِفِ‏ الْعَمَلَ‏ فَقَدْ غَفَرَ اللهُ لَکَ مَا مَضَى»؛۱۹ این حدیث از دو راوی نقل شده است.۲۰


روایت سیزدهم

از سدیر صَیْرفی نقل شده که می‌گوید: در محضر باقرالعلوم(علیه‌السلام) نشسته بودیم که جوانی در مجلس از مرقد امام حسین(علیه‌السلام) یاد نمود؛ امام به او فرمود:

«مَا أَتَاهُ عَبْدٌ فَخَطَا خُطْوَهً إِلَّا کُتِبَتْ لَهُ حَسَنَهٌ وَ حُطَّتْ عَنْهُ سَیِّئَه»؛۲۱ بنده‌ای به سوی این مرقد قدم برنمی‌دارد، مگر این‌که حسنه برایش نوشته شده و گناهی از او کنار گذاشته می‌شود.


روایت چهاردهم

ابن‌‌مسکان از امام صادق(علیه‌السلام) نقل می‌کند که حضرت فرمود:

«مَنْ زَارَ الْحُسَیْنَ(علیه‌السلام) مِنْ شِیعَتِنَا لَمْ یَرْجِعْ حَتَّى یُغْفَرَ لَهُ کُلُّ ذَنْبٍ وَ یُکْتَبَ لَهُ بِکُلِّ خُطْوَهٍ خَطَاهَا وَ کُلِّ یَدٍ رَفَعَتْهَا دَابَّتُهُ‏ أَلْفُ حَسَنَهٍ وَ مُحِیَ عَنْهُ أَلْفُ سَیِّئَهٍ وَ یُرْفَعُ لَهُ أَلْفُ دَرَجَهٍ»؛۲۲ هر که از شیعیان ما حسین(علیه‌السلام) را زیارت کند، بازنمی‌گردد، مگر این‌که همه گناهانش بخشیده می‌شود و به ازای هر قدمی که برمی‌دارد و هر دستی که به سوی آسمان توسط هرکسی بالا می‌رود، برایش هزار حسنه نوشته می‌شود و هزار گناهش پاک می‌شود و هزار درجه بالا می‌رود.


منبع:مجله فرهنگ زیارت


پی‌نوشت‌ها:

۱٫ این مقاله با اندکی تصرف و اضافه، ترجمه فصل دهم و یازدهم کتاب «ریاض العارفین فی زیارۀ الاربعین»، نوشته فاضل ارجمند حجت‌‌الاسلام ,و المسلمین سیدعادل علوی می‌باشد.

۲٫ «اَفْضَلُ الاعمالُ اَحْمزُها»، میرزا حسین نوری، مستدرک الوسائل، ج ۱۲، ص ۴۵٫

۳٫ با توجه به حدیث «سفینه» که رسول اکرم فرمود: «اِنَّ مثَلَ أَهْلِ بَیْتی کَمَثَلِ سَفینَۀِ نُوحٍ».

۴٫شیخ عباس قمی، مفاتیح الجنان، ص ۱۲۷٫

۵٫آل عمران، آیه ۳۱٫

۶٫ حشر،‌آیه ۹٫

۷٫ مستدرک الوسائل، ج ۱۲، ص ۲۱۹٫

۸٫ شیخ حرّ عاملی، وسائل الشیعه، ج ۱۴، باب زیارت أمیرمؤمنان به صورت رفت و برگشت پیاده، ص ۳۸۰٫

۹٫ شیخ طوسی، التهذیب، ج ۶، باب ۷ (فضیلت زیارت)، ص ۲۱٫

۱۰٫ محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج ۹۷، ص ۲۸۰٫

۱۱٫ همان، ج ۹۸،‌ص ۱۹٫

۱۲٫ همان، ص ۲۸٫

۱۳ . همان، ص ۱۴۳٫

۱۴ . همان.

۱۵ . همان، ص ۱۴۷٫

۱۶ . همان.

۱۷ . همان، ص ۱۵۲٫


منبع : پایگاه اطلاع رسانی حج