از روایات استفاده میشود که از همان اوایل ورود
میت به برزخ و بعد از تلقین سؤال از او شروع میشود.
حضرت محمد(ص) فرمود:«انَّ
الْعَبْدَ إِذَا وُضِعَ فِی قَبْرِهِ وَتَوَلَّى عَنْهُ أَصْحَابُهُ وَإِنَّهُ
لَیَسْمَعُ قَرْعَ نِعَالِهِمْ فیَأْتِیهِ مَلَکَانِ»
همین که متوفی را در قبر
قرار دادند و اقوام و دوستانش برگشتند، به طوری که هنوز میت صدای پاهایش هنگام
برگشت را میشنود دو فرشته برای سؤال و جواب میآیند.
حضرت امیرالمؤمنین در این
مورد میفرماید: «إِذَا انْصَرَفَ الْمُشَیِّعُ وَ رَجَعَ الْمُتَفَجِّعُ
اءُقْعِدَ فِی حُفْرَتِهِ نَجِیّا لِبَهْتَةِ السُّؤَالِ وَ عَثْرَةِ
الِامْتِحَانِ»؛ همین که تشیعکنندگان برگشتند و گریه کنندگان رفتند، او را در
گورش مینشانند (و از او سؤال میکنند) در حالی که از ترس و تحیر در برابر سؤال و
لغزش در امتحان آهسته سخن میگوید.
روشن است که نشاندن در قبر مراد آن قبر ظاهری نیست.